Hoe bepaal je de waarde van antiek?
Het bepalen van de waarde van een antiek stuk of verzamelobject gaat verder dan het opzoeken van een item in een catalogus of het bekijken van recente verkoopprijzen voor vergelijkbare items. Dat is slechts het begin van het proces.
Afbeelding van Rudy and Peter Skitterians via Pixabay
Er zijn een aantal factoren waarmee rekening moet worden gehouden bij het bepalen van de waarde van je object. Denk aan merktekens, de staat van het item, de leeftijd en zeldzaamheid zijn enkele van de belangrijkste kenmerken die je helpen bij het bepalen of het item dat je hebt veel waard is of juist waardeloos. Hieronder volgen een paar tips waar je op moet letten:
Merktekens
Spullen met een merkteken van de fabrikant, ontwerper of artiest zijn vaak meer waard dan soortgelijke items zonder handtekening. Gebruik indien nodig een vergrootglas om er zeker van te zijn dat je geen merkteken over het hoofd ziet dat de waarde van je object significant kan laten toenemen. Ook kan een merkteken helpen bij het onderzoeken van de leeftijd of oorsprong van je object.
Een handgeschilderd of met de hand gemaakt object met een handtekening van de kunstenaar of een merkteken van de fabrikant is bijvoorbeeld een geweldige vondst en kan veel meer opleveren dan een niet-gelabeld, ongesigneerd item.
Staat van het object
Is jouw object "zo goed als nieuw"? Een van de belangrijkste factoren bij het bepalen van de waarde van een antiek stuk is de staat ervan. Zelfs als je je item vindt in een catalogus, moet jouw item in een vergelijkbare staat zijn. Om de waarde te bepalen, moet je zorgvuldig op zoek gaan naar allerlei gebreken. Fouten die een item in waarde doen dalen, kunnen chips, barsten, overmatige slijtage, scheuren, vlekken en ontbrekende onderdelen zijn. En ook: hoe groot is de fout? Een kleine oneffenheid kan verwaarloosbaar zijn, terwijl een grote barst een dealbreaker is.
Leeftijd
Oud betekent niet automatisch dat je object waardevol is. De waarde van een item ligt altijd in de vraag. Bijvoorbeeld, er zijn veel items van meer dan 100 jaar oud die niet in hoge vraag zijn bij verzamelaars, zoals verjaardagskaarten uit het begin van de vorige eeuw. Veel van deze kaarten hebben de jaren overleefd, waardoor er teveel van zijn om veel waarde te hebben.
Als je echter een moeilijk te vinden kerstkaart van de kerstman uit het begin van de vorige eeuw bezit, is het waarschijnlijk meer waard. Een kaart met de kerstman kan misschien wel 50 tot 100 euro waard zijn voor een fervente verzamelaar of handelaar.
Echtheid
Als een item al vele generaties in je familie is en je kent de herkomst, dan is de kans groot dat je een authentiek object in je bezit hebt. Als je een item op een vlooienmarkt gekocht hebt, moet je het laten authentiseren voordat je de waarde kunt bepalen. Let op tekenen van slijtage en ouderdom en kijk zorgvuldig naar inconsistenties in markeringen en handtekeningen. Gebruik een blacklight om aardewerk te testen op scheuren, reparaties of nieuwe verf. Nieuwe verf licht op onder blacklight.
Restauratie
Professionele restauratie kan de waarde van een zeldzame antiek laten toenemen. En amateuristische reparaties kunnen de waarde juist weer negatief beïnvloeden. Het is belangrijk om een stuk te evalueren om te bepalen of het slordig is gerepareerd of dat de originele patina die waarde toevoegt, is verwijderd door bijvoorbeeld onjuiste reiniging.
Het verzamelobject verliest zijn waarde als lijm of soldeerpunten duidelijk zichtbaar zijn, of afgebroken stukjes duidelijk zijn weggeslepen. Sommige kleine reparaties hebben mogelijk helemaal geen invloed op de waarde van een stuk, maar dat is voornamelijk afhankelijk van de zeldzaamheid en de marktvraag.
Schat of trash?
Als een verzamelobject kapot of beschadigd is, betekent dit niet automatisch dat het item waardeloos is. Gooi kapotte voorwerpen niet meteen weg. Veel handelaren kopen items die ze kunnen repareren of gebruiken voor onderdelen om andere stukken te repareren. Ernstig beschadigd antiek worden vaak gebruikt voor makeover-projecten en handige mensen kunnen ze kopen voor benodigdheden. De waarde hangt in dit geval af van de mate van de schade, zeldzaamheid en de bruikbaarheid die het object nog heeft.
Marktwerking
Het nadeel van het gebruik van een veilingcatalogus of recente verkoopprijzen van afgelopen veilingen is dat het de prijs van een andere tijd weergeeft. Prijzen voor antiek en verzamelobjecten kunnen sterk en snel fluctueren, afhankelijk van de huidige vraag.
Bijvoorbeeld, als je vintage items van een Disney-karakter hebt en Disney een nieuwe versie van de film uitbrengt die mateloos populair wordt, kunnen je verzamelobjecten van dat personage een piek in vraag ervaren.
Prijzen kunnen terugvallen zodra de marktinteresse voorbij is, of ze kunnen hoog blijven vanwege verminderd aanbod, aangezien handelaren moeite hebben om hun inventaris aan te vullen. Je moet dus zorgvuldig de markt in je favoriete verzamelcategorie in de gaten houden en op de hoogte blijven van trends die de waarde beïnvloeden.
Deskundig advies
Als je tv-programma's bekijkt zoals “Tussen Kunst & Kitsch” of het Britse "Antiques Roadshow", zie je dat taxateurs hun collega's raadplegen bij het bepalen van waarden. Dit is in werkelijkheid ook een veelvoorkomende praktijk. Als je een relatie hebt opgebouwd met een goed geïnformeerde vriend of een dealer die je vertrouwt, vraag dan om hun mening.
Het is een geruststellend idee om deskundig advies te krijgen wanneer je een beetje onzeker bent over de waarde van een object, vooral als het zeldzaam of uniek is.
Zorg ervoor dat je alleen advies inwint wanneer je het écht nodig hebt.
Vergelijkbare waarde
Als je niet zeker weet hoe je jouw object moet waarderen op basis van alle bovenstaande factoren, dan kun je het beste kijken naar de prijzen van de meest recent verkochte, vergelijkbare items.
Zeldzame stukken zijn moeilijk te waarderen, maar de meest recente verkoopprijs voor hetzelfde of soortgelijke object kan een goede indicator zijn van de verwachte marktwaarde.
Taxateurs zullen antiek vaak waarderen op basis van de gemiddelde waarde in plaats van de hoogste of laagste prijzen die gerealiseerd zijn voor vergelijkbare items. Het gebeurt vaak dat een object het goed doet op een veiling, maar daarna hetzelfde item een meer gematigde prijs oplevert op een antiekbeurs